Emeklemenin Zeka Yönü
Bebeğin öğrenmeden emeklemeye geçen öğrenme gücünü bir hayal edin. O çeşitli stiller dener ve sonra kendisi için en iyi olanlardan birisini “seçer.” Bebek problem çözmeyi ve sebep, sonuç ilişkisini-“Ayağımı bu yolla ittim ve eğer diğer yolu denersem daha hızlı hareket ederim.” öğrenir. Bebek aynı zamanda kendi kendine yetmeyi öğrenir:
Ne kadar çok hareket eder ve oyuncakları takip ederse, hareket yeteneği o kadar çok gelişir.
Bebeğin değişik emekleme stilleri geliştirerek en iyisini bulduğunu söyleyebilirsiniz. Bebeği bir halı yığınının üzerine koyun ve ayaklarını ve topuklarını nasıl kullandığım, kendini birdirbir oyunundaki gibi nasıl ileri ittiğini izleyin. Şimdi de onu yumuşak mutfak tabanına koyun, çok yavaş hareket edecek ve kayarak gidecektir. Bazı bebekler vücutlarını elleri ve ayaklan üzerinde taşımaktan hoşlanırlar çünkü ayak tabanları ve avuç içleri kaymak yerine yere yapışmıştır. Bebeğinizin değişik “yollarda” değişik stiller kullanmayı nasıl öğrendiklerini izleyin.
Gelişimin bu döneminde bebeğin oyuncağı takip ederken nasıl hareket ettiği çok da önemli değildir. Önemli olan yapı taşı bebeğin bir yerden başka bir yere hareket etme kapasitesi ve çeşitli metotlar denemesidir.
Bazen ayaklarını yere vurup hızla hareket edebilir, bazen ise oyuncağın etrafında eğilip bükülür, bazen ise emekler. Gelişimin bir sonraki döneminde bebek bu çeşitli hareket modellerini dener ve en etkilisini seçer.
Manevralar Geliştirme
Bebekler emeklemeyi ve engellerin üzerinde geçmeyi severler. Eğlence ve oyun için, bebeği lastik sünger veya köşeli minder ile oyuncağı arasına koyun. Aynı zamanda kendinizi de engel olarak kullanabilirsiniz. Yere uzanın ve bir tarafınızda be olsun diğer tarafınıza ise oyuncağı koyun ve bebeğinizin üzerinizden geçerek nasıl oyuncağa ulaşmaya çalıştığını görün.
Emeklemeden Oturmaya
Yeni hareket yeteneği geliştirmenin yanı sıra, bebekler yeteneklerini bir ayara getirmeyi severler. Ortalama yedinci ayda bir bebek oturmadan öne doğru eğilmeye ve emeklemeye geçiş yapabilir. Bir sonraki adımda bebek vücudunu ters olarak nasıl hareket ettirebileceğini öğrenir, emekleme pozisyonundan oturma pozisyonuna geçer. Manevralarını geliştirmek için, ayaklarını altına katlayarak kullanır. Emekleyen ve sonra hemen duran ve ayağım altına katlayıp bir tarafa dönen ve ayağıyla yere vururken katladığı ayağını düzelten ve diğer ayağım veya elini iten bebeği dikkatle izleyin. Sonra hemen dik bir şekilde oturur. Bebeğin kendi başına oturma pozisyonunu başarma yeteneği ebeveynler için diğer bir yapı taşıdır. Başlangıçta huysuzluk yapardı, çünkü kendini oturma pozisyonuna getiremezdi. Yanında bir yardımcıya ihtiyaç duyardı. Fakat şimdi böyle bir yardımcıya ihtiyacı yok.
Küçük Hareketliyi Destekleme
Ayakta DurmakOğlumuz Mattehvv’un her yeni yetenek geliştirişinde,kardeşlerinin yüzündeki o güzel ifadeyi aradığım hatırlıyorum. Örneğin, bir bebek emeklemeye başladığında, döndüğünde veya emeklerken oturduğunda, arkasına bakıp onunla ilgilenen olup olmadığını izlemesine dikkat edin. onun yeni şeyler yaptığını gördüğünüz zaman, onu methedin. Onun çabalarını görerek, onun neşesini paylaşabilirsiniz ve o daha istekli bir şekilde ilerlemeye devam eder.
Bebek kendini yukarı kaldırıp ayakta durmak için tüm yeteneklerini ve enerjisini topladığı zaman, orada bir süre durmak ve etrafı izlemek ister. Bu dönemde bebek sadece denge için sizin onu tutmanızla ayakta durabilir, fakat çok kısa bir süre. Sekiz aylık bir bebek koltuğa tutunarak beş veya on dakika ayakta durabilir. Bu dönemdeki çoğu bebek ayaklarının tümünü yere koyamaz, ayaklarını döndürüp ve parmak uçlarında durmayı tercih ederler, bu pozisyon muhtemelen onların dengede kalmasını sağlamaktadır. Parmak uçlarında durma hassasiyeti muhtemelen bebeğin yeni pozisyonunun heyecanın kapılarak gergin olmasına bağlıdır.
Bebeğin doğru şekilde ayakta durmasına yardımcı olun. eğer bebeğiniz kanepeye tutunmuşsa ve ayaklan içe dönmüşse ve üst üsteyse, kibarca onları dışa döndürün ve yere tam olarak basmasını sağlayın, bebeğinize yardımın temeli olarak ayaklarını doğru şekilde kullanmasını öğretin. Eğer bebeğiniz ayakta durduğu zaman hala eğiliyorsa, onun kıvrılan bacaklarına ellerinizle dizinin arka kısmını kavrayarak destek verin. Başarısız girişimindeki engellerden birkaçını kaldırarak, bebeğinizin yene yeteneğinin tadını çıkarmasını sağlayabilir ve gelişimine yardımcı olabilirsiniz.
İlk Gezintiler
Ortalama sekizinci veya dokuzuncu ayda bebekler mobilyaya yardım için değil, sadece denge için tutunur. Bir sonraki adımda bebek koltuk veya kahve masasını denge olarak kullanıp mobilyanın etrafında dolaşır. Sonunda, bebek her iki elini birden bırakıp gitmeye çalışır ve hatta koltuk veya masanın yanında durarak veya desteksiz kalınca yere düşmeyi göze alarak bir an için ayakta durabilir bile.
Alma Ve Oynama: El Yetenekleri
Bebek küçük bir halı süpürgesi gibi çalışabilir, yerde duran en küçük tanelere kadar eline alabilir.
GÜVENLİK TAVSİYESİ: Küçük nesnelere karşı olan ilgi ile çevrede dolaşma yeteneğinin birleşmesi nesnelerin ağza alınmasına ve boğulmaya sebep olabilir. Etrafta bu meraklı küçük parmakların bulabileceği ne tür şeyler bıraktığınızın farkında olun. Bir inçten (dört santimetre) küçük nesneler bebeğin soluk borusuna kaçabilir.
Baş Parmak ve İşaret Parmağı İle Tutma Gelişimi
İki yeteneğin aynı zamanda ve birbirini tamamlayacak şekilde gelişmesinin en ilginç örneklerinden birisi bebeğin küçük nesnelere ilgi gösterdiği sırada el ve parmak kapasitesinin bu nesneleri keşfedecek seviyeye ulaşmasıdır-bu gelişim işaret parmağı ve baş parmak tutması, veya kıskaç kavramasıdır.
Bebeğinizin O şeklindeki tahılları eline almasını izleyin. İlk olarak lokmaya doğru eğilir, ve parmaksız bir eldiven giymiş gibi parmaklan ve avuç içiyle onları tutmaya çalışır. Yemek lokmalarını küçük tombul elinden düşürür. İşaret parmağına ilgi göstermesi kıskaç kavramasını öğrenmesi yolundaki en erken adımdır. Nesnelere işaret parmağıyla dokunur, diğer parmaklarını avuç içine toplar. Kısa bir süre sonra, baş parmak işaret parmağını takip eder, ve bebek nesneleri baş parmak ve işaret parmağı arasında tutmayı öğrenir. Bebeğin baş parmak ve işaret parmağı ile tutma yeteneği olgunlaşınca, bebek daha az pençe gibi tutacaktır ve daha düzgün bir şekilde nesneleri tutacaktır.
Bırakmayı Öğrenme
Bebeğin yakalama-tutmayı öğrenmesinin en önemli parçası yakalanmış olan nesneleri bırakma yeteneğinin gelişmesidir. Bebekler bir nesneyi tutmaya ilgili olurlar, bir kağıt parçası gibi, ve sonra eli açma ve o nesneyi yere düşürme gelir. Bu dönemde bebeğin en sevdiği oyunlardan birisi oyuncaklarını düşürmeyi öğrenmesidir. “Ben düşürdüm sen al.” O kısa bir süre sonra onun oyuncağı düşürmesiyle sizin oyuncağı almanız arasındaki ilginin farkına varacaktır. Böylece, sebep ve sonuç ilişkisini öğrenmiş olur.
Nesneleri Bir Elden Diğer Ele Geçirme
Bırakma, bebeğin nesneleri bir elinden diğer eline geçirmeyi öğrenmesine yardımcı olur. Bebeğin eline halka oyuncak koyun ve ne yapacağım izleyin. Önce oyuncağı çeker, bir çeşit asılma savaşı oyunu oynar. Eğer bir eli önce bırakırsa, halka diğer eline geçer, ve bebeğin gözleri, boş olan eliyle halka olan eli arasında gidip gelir. Oyuncağı bir elinden diğer eline geçirir durur, ilki tesadüfen olmuştur, fakat sonraki kasıtlı olarak yapılmıştır. Oyuncağı elden ele geçirme yeteneği bebeğin oyun zamanını uzatır. Şimdi oturur ve oyuncağı bir elinden diğer eline götürüp getirerek onunla on veya yirmi dakika oyalanabilir.
Nesneleri Daha Sıkı Tutma
Ebeveynler, eğer bebek gelişimi konusunda neden bu kadar detaylı bahsettiğimizi merak ediyorsanız, bunun sebebi küçük yavrunuzun büyük yeteneklerinin farkında olmanızı istememizdir. Aynı zamanda, hatırlayın ki siz birlikte büyüyorsunuz. Bebeğiniz gelişim yeteneklerini artırırken, siz de bir bebek izleyicisi olarak yeteneklerinizi geliştirirsiniz bebeğinizi okumayı öğrenmede değerli bir çalışma.
Eğer bebeğinizin tutma düşüncesini aklına nasıl koyduğunu öğrenmek istiyorsanız, oyuncaklara uzanırken onu kameraya alın. Başlangıçta, bebek oyuncağa vurur ve onu avuçlar ve elinin tümü onu kavrar, ona dokunduktan sonra elinin şeklini ayarlar. Şimdi, bebeğin oyuncağın şekline uyum sağlaması için ona uzanmadan önce elinin şeklini değiştirişini izleyin. O nesneler için görsel “his” geliştirir, bu onun bir nesneye dokunmadan önce onun şekli hakkında karar vermesine yardımcı olur. Şimdi o elleri hedefe gittiği için uçuş doğruluğunu ayarlamaktadır.Ortalama altıncı ayda bebeğin yakalama-ve-tutma sahneleri daha becerikli, istekli ve azimli olur. Bebek şimdi devamlı olarak ve çabucak oyuncağı alabilir. Oturan bebeğin önüne bir oyuncak koyun ve onun sabit ve dikkatli şekilde oyuncağa uzanışını izleyin. Şimdi oyuncağı daha uzağa koymayı deneyin. Bebeğin buna nasıl sinirlendiğini görün. O inatçı bir şekilde oyuncağa daha sıkı tutacaktır. Eğer oyuncağı bebeğin elinden almayı başarabilirseniz, bunu yere onun önüne koyun ve onun hemen oyuncağı kaptığım ve onu sımsıkı tuttuğuna şahit olun.
Küçük Ellerle Eğlence
Bloklarla oyunlar. Bebeği yüksek sandalyeye oturtun ve önüne iki tana blok koyun. Bebek buna daldıktan sonra, her elinde bir blok varken, önüne üçüncü bloğu koyun. Üçüncü bloğu nasıl alacağım düşünürken yüzündeki ifadeyi izleyin.
Bir sonraki adımda yer örtüsünün üzerine onun uzanabileceği bir mesafeye bloklar koyun. Bloklara uzanıp onların hepsini alamayacağım kavradıktan sonra, örtüyü kendisine doğru çeker ve oley! bloklar da beraberinde geliyor. Bu bebeğin bir nesneyi getirmek için ötekini nasıl kullanacağım öğrenmesi konusundaki ilk deneyimi olabilir.
