Tırnak sağlığı ve kozmetiği

Tırnaklarımızda bir sorun olmadığı sürece, onların yaşantımızda ne kadar öııeınli olduğunun farkına bile varmayız. Ama en basitinden ucu kırıldığında, bir hastalık geçirdiğinde veya düştüğünde, kendimizi sakatlanmış hissederiz.

Kitabımızın, “Derinin içyüzü” adlı bölümünde kısaca bahsedilmiş olduğu gibi, tırnaklar derimizin son derece önemli uzantılarıdır. Çünkü varlık nedenleri, doğada parmaklarını kullanan biricik canlı olan insanın, parmak uçlarını korumaktır. İnsanı pençeli hayvandan ayırt eden en temel becerilerden birisi ve muhtemelen zekâsını geliştiren yeteneklerden birisi, “parmaklarını kullanmak”tır. Yani tırnak olmasaydı ve o çok becerikli parmak uçlarını korumasaydı, belki de dünyanın düzeni çok farklı olurdu! Tırnaklar derinin uzantılarıdır. Üstderinin altderi içine sokulmasıyla oluşmuştur. Derinin bu uzantıları, esas olarak kaba ve yoğun bir şekil alan, keratin tabakasıdır. Buna tırnak plağı denir. Tırnağın diğer parçaları, matriks ve serbest kenarlardır. Tırnakların gündelik yaşamdaki işlevlerini sıralayacak olursak çok basit ve sıradan gibi görünür:

• Parmakların rahat hareket etmesini sağlar.
• Parmakları çarpma, yaralanma, yanma, incinme gibi çeşitli travmalardan korur.
• Küçük objelerin tutulmasına yardım eder.
• Parmak ucu duyarlılığı için gereklidir.
• Kaşınmak için kullanılır.
  
  Tırnak batması
  Tırnak batmadan önce, bir köşesinde dikensi bir uzantı oluşur. Bu uzantı tırnak köşesindeki deriye batar ve sonra kopar. Matriksten ayrılan bu tırnak parçası, yabancı bir cisim gibi davranır ve deri buna reaksiyon gösterir. Tırnak batması genellikle aşağıdaki nedenlerle olur:
• Gayet tatsız bir şeydir tırnak batması. En çok ayak başparmaklarında görülür, insanın canını çok acıtır ve bazen de iltihaplanabilir. Bu durumda ayakkabı giymek işkence haline gelir, hatta yalınayak yürümek bile çok sıkıntı verir. Yürümek, terlik giymek bir yana, tırnak iltihaplandığı zaman, durduğu yerde zonklar!
• Tırnak hastalıkları
• Travma (ayağa uygun olmayan sıkı, sivri ve dar burunlu ayakkabıların sürtünmesi);

• Kesim hatası ( yanlış kesilen tırnak kenarı, tırnak kıvrımına bir diken gibi batar);
• Tırnak yapısı (doğal yapısının kıvrık ve kaim olması);
• Onikomikoz denilen, “tırnak mantarı” hastalığı sonucunda, tırnakların deforme olup kalınlaşması, tırnak batmasına zemin hazırlar.Tırnakta mantar hastalığı (onikomikoz veya tiııea unguium) Bu hastalık, tırnakların mantarlar tarafından tutulmasıdır. Özellikle manikür ve pedikür yaptıran kişilerde çok sık rastlanır. Onikomikoz, başlangıçta görünüş bozukluğundan başka bir rahatsızlık vermez. Hastalanan tırnak parlaklığını kaybeder, tebeşir kıvamında, güve yemiş gibi görünür. Rengi çoğu kez sarı, yeşilimsi veya koyu siyahtır. Tırnak giderek kalınlaşır, gaga gibi kalkar. Hasta ayakkabı hatta çorap bile giyemez hale gelir.
• Tırnak bir kere battıktan sonra onunla biraz uğraşmak gerekir. Bazı tedbirleri kendiniz alabilirsiniz veya deneyimli ve titiz bir manikürcü size yardımcı olabilir. İltihaplanma, kızarma, şişme gibi şiddetli durumlarda bir cilt doktoruna başvurulması gerekir.

Onikomikoz, iyileşebilen bir hastalıktır. Tedavisi sadece doktor tarafından yapılabilir. Biraz zaman ve sabır gerektirir, ama sonuçlar yüz güldürücüdür.

Perioniksis (dolama)

En sık rastlanan tırnak hastalığı, dolamadır. Özellikle ellerde görülür. Çoğu zaman da elleri sudan çıkmayan insanların başına gelir. Bazen iyi sterilize edilmemiş aletlerle yapılan manikür ve pedikür de dolamaya yol açabilir.

Dolama başlarken, tırnak çevresinde şişlik, kızarıklık ve ağrı baş gösterir. Bir süre sonra iltihap akıntısı olur. Dolama tablosu kronik veya akut, ayrıca kandidiyal, bakteriyel veya herpetik olabilir.

Akut perioniksis

Bu tip dolamalar geçicidir ama ağrılı seyreder. Hastanın sıkıntıları cerahat boşalmcaya kadar veya enfeksiyon antibiyotiklerle kontrol altına alınıncaya kadar devam eder.

Kronik perioniksis

En yaygın tırnak hastalığı kronik dolamalardır. En önde gelen nedeni, ellerin sürekli neme maruz kalmasıdır. Dolamadan muzdarip olanların çoğu kadındır. Ev kadınlarında, çamaşırcı, balıkçı, barmen, aşçı, garson gibi mesleklerde çalışanlarda oldukça sık görülür.

Diyabet hastaları arasında da yaygındır. Ayrıca, parmaklarını emen küçük çocukların da başına gelir.

Tırnak kırılması (fragilitas unguium)

Tırnaklar sıklıkla kırılır. Belirli bir mekanik nedene dayanmayan tırnak kırılmalarının temel patolojisi hakkında çok az şey bilinir. Çoğu kez de neden bulunamaz. Bilinen belli başlı sistemik nedenler arasında, periferik dolaşım bozukluğu, demir eksikliği bulunur. En iyi bilinen dış etkenlerden biri, ellerin sürekli olarak suyla (özellikle alkali suyla) temas etmesidir.